Mối nguy hại từ thuốc lá điện tử

Không ít người cho rằng, hút thuốc lá điện tử ít có hại hơn thuốc lá truyền thống, thậm chí còn là giải pháp để hỗ trợ cai nghiện thuốc lá truyền thống. Hút thuốc lá điện tử đang có chiều hướng gia tăng ở người trẻ. Tuy nhiên, hút thuốc lá điện tử gây tác hại không hề thua kém thuốc lá truyền thống.

20221212-A-154.jpg
ảnh minh họa
Những suy nghĩ sai lầm
Thuốc lá điện tử có thể chạy bằng pin hoặc sạc điện, có bộ phận gia nhiệt, dẫn dòng khí, bộ phận chứa ống đựng dung dịch. Đây là loại thuốc lá hoạt động bằng cách làm nóng dung dịch lỏng (tinh dầu) tạo thành khí dung để người dùng hít vào.
Ở các quán ăn, quán cà phê, trà chanh, karaoke không khó để bắt gặp thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử. Nhiều người trong số họ coi việc sử dụng thuốc lá điện tử là thú vui sang chảnh, thậm chí muốn thể hiện bản thân. Cũng có người tìm đến thuốc lá điện tử để thay thế thuốc lá truyền thống vì cho rằng thuốc lá điện tử vô hại, không chứa chất độc, chất gây ung thư.
Tại quán cà phê có tên Feline Cofee trên đường Bình Thuận (TP Tuyên Quang), ba thanh niên say sưa nói về thuốc lá điện tử. Một trong số họ nhiều năm nay đã sử dụng thuốc lá điện tử cho biết, thông thường một máy hút thuốc lá điện tử có giá từ 300.000 đồng đến vài triệu đồng. Chiếc máy mà cậu thanh niên này đang sử dụng có giá 1,6 triệu đồng. Thuốc lá điện tử có ngon hay không phụ thuộc nhiều vào máy hút và tinh dầu. Tinh dầu có rất nhiều loại, tùy sở thích mỗi người, chủ yếu là tinh dầu hoa quả, giá dao động từ vài chục nghìn đến 500.000 đồng cũng có. Người sử dụng thuốc lá điện tử có thể dễ dàng mua máy hút, tẩu hút, tinh dầu trên mạng xã hội rất nhanh chóng, dễ dàng. Cậu thanh niên này cũng cho biết: “Nghe nói, loại thuốc lá này không gây nghiện, không gây độc hại nhiều như thuốc lá truyền thống nên em đã sử dụng mấy năm nay. Nó không sinh ra khói, chỉ tạo luồng hơi có mùi vị. Hiện nay, em đang sử dụng loại tinh dầu có chứa rất ít tỷ lệ Nicotin nên em nghĩ nó ít độc hại cho sức khỏe”. 
Tại quán cà phê có tên Mộc Coffee thuộc Khu đô thị Việt Mỹ, phường Phan Thiết, một tốp thanh niên vừa ngồi “tán chuyện” vừa truyền cho nhau chiếc máy hút thuốc lá điện tử. Khi được hỏi vì sao lại sử dụng thuốc lá điện tử, một thanh niên trong số này cho hay: “Thuốc lá điện tử vừa có mùi thơm hấp dẫn, có vị ngọt tạo cảm giác dễ chịu lại vừa không gây hại như thuốc lá truyền thống”.
Một người tên là Ánh, chủ quán Mộc Coffee này cho biết, chị đã chứng kiến nhiều bạn trẻ, trong độ tuổi thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử. Có người sử dụng vì  “a dua”, đua đòi theo bạn bè, thích khám phá, thể hiện nhưng cũng có người sử dụng thuốc lá điện tử vì suy nghĩ loại thuốc lá này ít gây hại với sức khỏe nên sử dụng nó thay thế cho thuốc lá truyền thống hoặc để cai nghiện thuốc lá truyền thống.
Chính suy nghĩ này đang là lý do dẫn tới sự xu hướng thích sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ.
Đẩy mạnh tuyên truyền đi liền với quản lý chặt chẽ
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), để sản xuất các sản phẩm thuốc lá điện tử có khoảng 15.500 loại hương liệu được sử dụng. Trong đó, rất nhiều loại hương liệu độc hại và chưa được đánh giá toàn diện về mức độ gây hại đối với sức khỏe, các sản phẩm này đều có chất Nicotine là chất gây nghiện. Các sản phẩm thuốc lá điện tử rất có hại cho sức khỏe cả người hút và người xung quanh. Đây còn là nguyên nhân của nhiều trường hợp ngộ độc Nicotine, gây các bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa. Sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và lối sống của giới trẻ.
Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Thị Hồng, Phó trưởng Khoa Nội - Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết, người trẻ cho rằng, sử dụng thuốc lá điện tử không gây hại như thuốc lá thông thường là suy nghĩ hết sức sai lầm. Trên thực tế đã ghi nhận các trường hợp tổn thương phổi do sử dụng thuốc lá điện tử, thậm chí có trường hợp bị liệt tứ chi do nghiện thuốc lá điện tử. Thuốc lá điện tử có chứa chất Nicotine là chất gây nghiện. Nicotine gây ra nguy cơ đột quỵ, tai biến mạch máu não, làm giảm miễn dịch, sức đề kháng, gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, suy giảm trí nhớ, gây ra sinh non, thai chết lưu ở phụ nữ có thai. Các chất hóa học trong khói thuốc lá điện tử bám vào bề mặt các vật dụng như rèm cửa, vải, quần áo sẽ gây ra việc hút thuốc lá thụ động đối với những người tiếp xúc phải. Và hậu quả của hút thuốc lá tự động cũng không thua kém việc hút thuốc lá chủ động. Sử dụng thuốc lá điện tử không những gây nghiện đối với chính người sử dụng mà gây ra nguy cơ gây nghiện cho cả chính người bên cạnh.
Bên cạnh đó, sử dụng thuốc lá điện tử có thể phát nổ do sử dụng pin. Thực tế đã ghi nhận các ca chấn thương hàm mặt do cháy nổ trong khi sử dụng thuốc lá điện tử.  
Bởi vậy, theo Bác sĩ Hồng, giải pháp cần thiết nhất đó là cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục để người trẻ nhận thức đúng và đầy đủ về tác hại, mối nguy hiểm của thuốc lá điện tử. Nhà trường, chính quyền địa phương không chỉ tuyên truyền về tác hại của việc sử dụng thuốc lá mà còn cần có những chuyên đề truyền thông, tuyên truyền riêng về mối nguy hiểm, tác hại của thuốc lá điện tử đối với thanh thiếu niên. Từ đó, người trẻ có ý thức bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh. Phần lớn các bạn trẻ khi sử dụng thuốc lá điện tử đều sử dụng ở bên ngoài như quán cà phê, quán nước, quán ăn… Bởi vậy, giữa gia đình, nhà trường, chính quyền địa phương cần tăng cường phối hợp quản lý chặt chẽ và kịp thời có biện pháp khuyên răn, giáo dục, giúp đỡ bạn trẻ từ bỏ thuốc lá điện tử.